porady

Jak uczyć się języka przez seriale?

Przyjemne z pożytecznym – tak wszyscy zazwyczaj oceniają seriale jako formę nauki języka obcego. Co jednak zrobić, żeby było jak najbardziej pożytecznie i pozostało nadal przyjemnie? Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci zdrowo wykorzystać oglądanie seriali w nauce.

Po co oglądasz?

Z pozoru banalne określenie celu oglądania ma ogromny wpływ na całe nasze podejście do seriali. Zastanów się i zdecyduj, w jakim stopniu będziesz traktować tę aktywność jako rozrywkę, a w jakim będzie to dla Ciebie konkretna nauka z wymiernymi efektami.

Jeśli chcesz, żeby serial był praktycznym dopełnieniem Twoich kontaktów z językiem obcym (swego rodzaju wisienką na torcie tego, co już robisz) albo smakowitym dodatkiem, który Cię zmotywuje, wystarczy, że zasiądziesz przed ekranem i będziesz po prostu oglądać. Wtedy Twoją jedyną ambicją będzie naturalne spędzenie czasu tak jak rodzimi użytkownicy języka.

Jeśli jednak zapragniesz przekuć to oglądanie w bardziej naukową aktywność, możesz notować sobie sformułowania, które przypadną Ci do gustu. Żeby nie wpaść w pułapkę nudnej listy słów wyrwanych z kontekstu, zapisuj całe sformułowania w takiej formie jakiej padają w serialu. Zwróć przy tym uwagę, że im więcej będziesz notować, tym bardziej będziesz oddalać się od rozrywki na korzyść nauki, przez co możesz stracić naturalną przyjemność płynącą z normalnego oglądania filmu. Dla niektórych może okazać się to na dłuższą metę zniechęcające.

Co oglądasz?

Każdy znajdzie coś dla siebie. Postaraj się jednak spojrzeć na ofertę seriali nie tylko przez pryzmat swoich zainteresowań, ale także języka jaki niesie ze sobą dana tematyka. Inne słownictwo (a nawet struktury gramatyczne!) usłyszysz w serialu kryminalnym, a inne w filmie kostiumowym czy dokumencie o kulinariach. Oczywiście, z punktu widzenia rozwoju językowego, najlepiej jest podejść do sprawy holistycznie i wzmacniać wszystkie rejestry, aczkolwiek może to być w dzisiejszej rzeczywistości nieco utopijną wizją.

Postaraj się mimo wszystko nie zamykać w jednym typie oglądanych programów, żeby nie zdeterminowało to języka, jakim się posługujesz. Przykład z mojego życia: kiedyś byłem bardzo wkręcony w dickensowskie ekranizacje i seriale o brytyjskiej arystokracji – wzbogaciło to mój angielski o bardzo eleganckie słownictwo, które nie było jednak adekwatne do prozaicznej komunikacji z moją przyszłą bratową. Wypośrodkowałem to, oglądając programy z innej kategorii tematycznej, dzięki którym poznałem bardziej potoczne struktury.

Zwróć również uwagę na czas trwania serialu. Im dłuższy, tym trudniej będzie Ci się skupić na aktywnym rozumieniu. Jeśli jesteś osobą mniej zaawansowaną, nie katuj się godzinnymi programami, ale wybieraj krótsze formy z ograniczoną ilością bohaterów – dla mózgu to duże ułatwienie.

Jak oglądasz?

Z lektorem, z polskimi napisami, czy całkowicie w oryginale? A może w wersji z napisami dla niesłyszących? To trudny wybór, który staje przed Tobą jeszcze przed rozpoczęciem oglądania. I wcale nie jest tak, że wszyscy powinni oglądać seriale w oryginalnej wersji językowej – to zależy od Twojego podejścia. Każda z tych form ma po prostu inne działanie i może być inaczej stosowana.

Kiedy oglądasz zagraniczny serial z lektorem zawsze możesz usłyszeć w tle jakieś słowo, które Cię zainteresuje – to już jest coś! Jeśli wybierzesz oryginalny dźwięk z polskimi napisami, to na pewno lepiej się osłuchasz z językiem obcym. Niektóre platformy oferują też opcję napisów dla niesłyszących. Dzięki temu możesz zobaczyć, jak pisze się dane słowo, a także porównać je z obrazem dźwiękowym (a przy okazji dowiesz się jak mówi się na: stukanie do drzwi, płacz dziecka, pisk opon, ćwierkot ptaków itp.). Weź jednak pod uwagę, że w tym przypadku Twój mózg bardziej skupia się na napisach niż aktywnym pozyskiwaniu znaczenia wypowiedzi.

Wreszcie oglądanie całkowicie w oryginale. To najtrudniejszy sposób, bo wymaga dużej koncentracji, ale też pozwala na naturalne konsumowanie serialu. Jeśli wybierzesz tę wersję, nie oczekuj, że od razu będziesz rozumieć wszystko. Na początku oglądania Twoje uszy będą musiały się przyzwyczaić do sposobu mówienia każdego z bohaterów i typowego słownictwa, które jest używane w konkretnej dziedzinie. Jeśli jesteś osobą mniej zaawansowaną, ale żądną wiedzy, możesz na początku obejrzeć dany serial w polskiej wersji językowej, żeby poznać przedstawioną historię, a potem wrócić do niego w oryginale. Nie jest to może nad wyraz pasjonujące, ale pozwoli Ci to bardziej skorzystać z warstwy językowej. Znam też takie osoby, które po prostu puszczają sobie serial tak jak muzykę w tle i nie skupiają się na rozumieniu, ale pasywnie zanurzają w dźwiękach języka obcego ? to też przynosi efekty.

Wskazówki Pana od francuskiego:

  • Oswajaj się. Jeśli wybrany przez Ciebie serial ma dużo odcinków lub kilka sezonów, możesz podzielić je sobie na etapy. Obejrzyj kilka pierwszych epizodów po polsku, potem kolejne z polskimi napisami, następnie z napisami dla niesłyszących, a na koniec resztę w oryginale. Ani się nie obejrzysz, a oswoisz się i oglądanie serialu w języku obcym stanie się dla Ciebie całkowicie naturalne.
  • Stwórz sobie rytuał. Mózg uwielbia porządek, więc zrób dla niego dobry uczynek, wyrabiając pozytywne nawyki. Wyznacz sobie dzień i konkretną godzinę w tygodniu, kiedy będziesz oglądać wybrany serial. Wyłącz na ten czas dźwięki i powiadomienia w telefonie. To chwila dla Ciebie i Twojego rozwoju. Przez cały tydzień będziesz jej wyczekiwać, a kiedy nadejdzie, poczujesz językowe spełnienie.
  • Skup się na rozumieniu pozytywnym. Z doświadczenia wiem, że często wykrzykiwane przez uczniów ?nic nie rozumiem? tak naprawdę znaczy ?nie rozumiem jednego słowa w tym zdaniu?. Spokojnie, nie musisz znać wszystkich struktur, żeby zrozumieć daną wypowiedź. Jeśli nieznane sformułowanie powtarza się naprawdę bardzo często i nie daje Ci spokoju, bo nie wyciągasz jego znaczenia z kontekstu, zajrzyj do słownika. Nie oglądaj jednak serialu w sposób filologiczny (sprawdzając każde nowe słowo), bo po prostu się zniechęcisz.
  • Ustal priorytety i plan działania, a następnie obniż poprzeczkę. Oglądanie serialu nie ma Cię wprowadzać w kompleksy, ale rozwijać w takim tempie jakie jest dla Ciebie na danym etapie odpowiednie. Nie musisz obejrzeć całego sezonu w jeden weekend. Dozowany wysiłek (tak samo jak i przyjemność) pozostawia po sobie milsze wspomnienia.
  • Powtarzaj. Słyszysz ciekawe słowo albo podoba Ci się autentyczny sposób wypowiadania danej struktury? Nie krępuj się i powtórz to. Języka uczymy się właśnie przez takie pobieranie od innych i dzielenie się.
  • Baw się. Nie zapominaj, że oglądasz serial głównie dla przyjemności. Wybierz odpowiedni stosunek nauki do rozrywki. Jeśli na koniec nie zapamiętasz żadnego nowego słowa, to nic się nie stanie, bo może tym razem pogratulujesz sobie czegoś innego, np.: zrozumienia dowcipu albo aluzji kulturowej?

Życzę Ci miłej nauki z serialami!